در دنیای امروز هوش مصنوعی وارد زندگی ما شده و و روز به روز هم پیشرفته‌تر می شود تا جایی‌که می توانیم با کمترین دانش و حتی بدون هیچ دانشی به کمک ابزارهای هوش مصنوعی در عرض چند ثانیه کد‌نویسی کنیم و سایتی راه بیندازیم، طرح های هنری خلق کنیم یا آهنگ بسازیم. در ادامه این مقاله قرار است ابتدا با مفهوم این که هوش مصنوعی چیست آشنا شویم و بعد هم با انواع آن و کاربردهایی که دارد.
فهرست عناوین
- هوش مصنوعی چیست؟
- تعریف دقیق هوش مصنوعی
- تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده
- اهداف هوش مصنوعی
- تاریخچه هوش مصنوعی
- انواع هوش مصنوعی
- انواع هوش مصنوعی بر اساس قابلیت
- انواع هوش مصنوعی بر اساس کارکرد
- هوش مصنوعی چگونه آموزش می بیند؟
- تفاوت هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (ماشین لرنینگ)
- چت بات های مبتنی بر هوش مصنوعی
- انواع کاربردهای هوش مصنوعی
- کاربردهای هوش مصنوعی در کسب و کارها
- هوش مصنوعی مناسب چه کسانی است؟
- نگرانی هایی که در مورد هوش مصنوعی وجود دارد، چیست؟
- آیا هوش مصنوعی می تواند جایگزین نیروی انسانی شود؟
- پیش بینی آینده با هوش مصنوعی
- نظر کارشناسان متخصص در مورد آینده هوش مصنوعی
هوش مصنوعی چیست؟
از آنجایی که آشنایی ما با هوش مصنوعی از فیلم های علمی و تخیلی شروع شده و به‌همین علت هوش مصنوعی در ذهن‌مان، شبیه ربات هایی است که می توانند برخی از وظایف انسانی را انجام دهند و جایگزین انسان برای انجام برخی از کارها شوند. اما در واقعیت این‌که هوش مصنوعی چیست و چه کارهایی می تواند انجام دهد، با مفهومی که در ذهن‌مان نهادینه شده متفاوت است.
Artificial intelligence یا هوش مصنوعی که به اختصار AI هم می گویند، هوشی است که به‌وسیله سیستم های کامپیوتری نمایش داده می شود و در مقابل هوش طبیعی یا همان هوش انسانی قرار گرفته است، همانند هوش انسانی قابلیت تفکر دارد اما تفاوت هایی بین این دو هوش وجود دارد که سبب ایجاد تمایز بین آن ها شده است.
چند ماهی است که بحث استفاده از هوش مصنوعی و اخبار مربوط به آن ترند شده، اما جالب این است که ما چندسالی است که از هوش مصنوعی استفاده می کنیم، بی آن‌که از آن مطلع باشیم یا نسبت به آن ترسی داشته باشیم.
اینترنت‌گردی، استفاده از شبکه های اجتماعی و قابلیت هایی که آن ها دارند، همه و همه برگرفته از هوش مصنوعی هستند و ما از مدت ها قبل هم از این تکنولوژی استفاده می کردیم. دلیل این که الان استفاده از این تکنولوژی ما را نگران کرده، پیشرفت هایی است که اخیرا شاهد آن بودیم.
مدت‌هاست که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم. این نگرانی هم می تواند درست باشد و هم غلط. از آنجایی غلط است که ما اطلاعات درست و کاملی درمورد این‌که هوش مصنوعی چیست نداریم و به‌جای این‌که به کمک آن رشد کنیم، از جایگزین شدن آن به‌جای خود ترسیده‌ایم. بهتر است ابتدا درک درستی در مورد این‌که هوش مصنوعی چیست داشته باشیم و بعد دانش و اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببریم تا بتوانیم هم قدم با پیشرفت و رشد هوش مصنوعی رشد کنیم.
تعریف دقیق هوش مصنوعی
به گفته دانشمندان هوش مصنوعی یک حوزه وسیع در علوم کامپیوتر است و آن ها برای این‌که تعریف دقیقی از هوش مصنوعی ارائه دهند، به مقایسه تفکر و عملکرد سیستم های کامپیوتری و انسان پرداختند و در نهایت به این تقسیم‌بندی رسیدند:
رویکرد انسانی:
سیستم هایی که مانند انسان فکر می کنند
سیستم هایی که مانند انسان عمل می کنند
رویکرد ایده‌آل:
سیستم هایی که منطقی فکر می کنند
سیستم هایی که منطقی عمل می کنند
تعریف هوش مصنوعی به زبان ساده
برای درک بهتر و راحت‌تر هوش مصنوعی، آن را مانند یک دستیاری تصور کنید که آموزش دیده و قرار است از آن آموزش ها برای تصمیم‌گیری استفاده کند، اما سریع‌تر و دقیق‌تر از یک دستیار انسانی.
هوش مصنوعی مانند یک ماشینی است که با علم کامپیوتر و مجموعه‌ای از داده ها تولید شده است و هدف از تولید آن هم انجام وظایفی است که به هوش انسانی نیاز دارد. این وظایف شامل یادگیری، استدلال، حل مسئله، ادراک و درک زبان است. درواقع این ماشین باید توانایی حل مساله را داشته باشد.
هدف از تولید هوش مصنوعی انجام وظایفی است که به هوش انسانی نیاز دارد. اهداف هوش مصنوعی
اهداف هوش مصنوعی را می توان در سه دسته تقسیم‌بندی کرد:
اهداف هوش مصنوعی به‌عنوان اهداف توسعه‌ای و تحقیقاتی
هدف اولیه AI تولید ماشین هایی است که بتوانند هوشمندانه کار کنند. از طرفی دیگر برای بازنمایی دانش، انتظار می رود هوش مصنوعی مشکلاتی را حل کند که نیاز به درک گسترده‌ای از جهان دارد. همچنین برای تجزیه و تحلیل و طبقه بندی داده‌هایی عظیم که ذهن انسان ناتوان از انجام آن است.
اهداف هوش مصنوعی به عنوان کاربردهای عملی
از نظر عملی، دلیل استفاده از هوش مصنوعی این است که بتواند از توانایی ها و رفتارهای انسان تقلید کند و از فناوری های مختلفی استفاده کند و به به ماشین ها اجازه دهد تا حس کنند، درک کنند، برنامه ریزی کنند، عمل کنند و یاد بگیرند. هوش مصنوعی در حال حاضر در صنایع مختلف برای بهینه سازی فرآیندهای کسب و کار و افزایش خدمات به مشتریان استفاده می شود. برخی از اجزای کلیدی هوش مصنوعی در این زمینه شامل یادگیری ماشین و یادگیری عمیق است.
اهداف هوش مصنوعی از نظر تأثیر اجتماعی
یکی از اهداف کلیدی هوش مصنوعی باید استفاده از این ابزارها به نفع همگان باشد، تا بتوان کارهای بهتری در جهان انجام داد. هوش مصنوعی پتانسیل این را دارد که جامعه را بهبود ببخشد.
تاریخچه هوش مصنوعی
کمتر از یک قرن است که سروکله هوش مصنوعی پیدا شده است واز آن زمان تا کنون رفته رفته شاهد پیشرفت های عظیمی در این فناوری بوده‌ایم.
به‌کار گیری هوش مصنوعی و استفاده از آن را می توان در سرویس های مختلفی مشاهده کرد. مثلا برای اولین بار در جنگ جهانی دوم از فناوری‌ای استفاده کردند که متاثر از هوش مصنوعی بود.
اولین بار در جنگ جهانی دوم از هوش مصنوعی استفاده شد. دانشمندی انگلیسی به‌نام آلن تورینگ قصد رمزگشایی کد نازی های آلمان را داشت و با این سوال جنجالی که آیا ماشین ها می توانند فکر کنند؟ شروع به ساخت ماشینی کرد که به کمک آن بتوان رمزگشایی انجام داد.
(ماشین انیگما) به ترتیب در دهه های دیگر دانشمندان شروع به راه‌اندازی شرکت هایی کردند که در آن ماشین ها و چت‌بات های هوش مصنوعی تولید می شود. یکی از شرکت های اخیر در زمینه هوش مصنوعی شرکت OpenAI بود. در حال حاضر یکی از دستاوردهای این شرکت، ایجاد چت‌بات ChatGPT بوده که منجر به شروع انقلابی بزرگ در دنیای هوش مصنوعی شد. پیش‌تر از این مورد هم، به‌کارگیری هوش مصنوعی را در موتورهای جستجو، ماهواره ها و گجت های هوشمند شاهد بودیم.
انواع هوش مصنوعی
در دنیای امروز، هوش مصنوعی مفهومی نیست که فقط به قلمروهای علمی تخیلی محدود شود، بلکه یک پدیده عملی و امروزی است که جنبه های مختلفی از زندگی ما را شکل می دهد. هوش مصنوعی را می توانیم در دستان‌مان ببینیم، وقتی از تلفن های هوشمند استفاده می کنیم و یا حتی در موتورهای جستجو. نکته جالبی که وجود دارد این است که هوش مصنوعی فقط یک نوع نیست و انواع مختلفی دارد. هر کدام از انواع هوش مصنوعی قابلیت ها، ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند. پس بیایید با هم در دنیای عمیق هوش مصنوعی ورود کنیم و جذابیت های آن را کشف کنیم.
در بالا گفتیم هوش مصنوعی مانند ماشینی برنامه نویسی شده که قرار است مانند انسان فکر کند و از رفتار و عملکرد انسان تقلید کند. بنابراین هوش مصنوعی را می توان بر اساس قابلیت ها و از لحاظ کارکرد طبقه‌بندی کرد.
اگر بخواهیم هوش مصنوعی را بر اساس قابلیت هایی که دارد، تقسیم‌بندی کنیم به سه مدل برخورد خواهیم کرد:
«هوش مصنوعی محدود» (Narrow AI)
«هوش مصنوعی عمومی» (General AI)
و تقسیم‌بندی هوش مصنوعی بر اساس کارکردی که دارد، شامل 4 گروه می شود:
«ماشین های واکنشی» (Reactive Machines)
«نظریه محدود شده» (Limited memory)
«نظریه ذهن» (Theory of Mind)
«خود آگاهی» (Self-Awareness)
در ادامه هر کدام از انواع هوش مصنوعی را به‌طور خلاصه توضیح خواهیم داد.
انواع هوش مصنوعی بر اساس قابلیت
هوش مصنوعی محدود یا هوش مصنوعی ضعیف
اولین مدل از هوش مصنوعی پدیده آمده، هوش مصنوعی محدود (Narrow AI) است که به آن هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI) هم می گویند. هوش مصنوعی ضعیف دارای طیف محدودی از توانمندی ها است، بنابراین نمی تواند کاری بیش از آن‌چه برایش برنامه‌ریزی شده انجام دهد. این مدل از هوش مصنوعی فقط می تواند یک کار خاص را اتوماتیک وار با استفاده از قابلیت های انسانی که برای آن تعریف شده را انجام دهد. پایه اولیه تمامی هوش مصنوعی هایی که تا به امروز به‌وجود آمده، حتی هوش مصنوعی های پیچیده و توانمند که از یادگیری ماشین و عمیق استفاده می کنند، این مدل هوش مصنوعی است. نمونه هایی از این هوش مصنوعی که امروزه با آن سروکار داریم را می توان در بازی های رایانه‌ای دید.
هوش مصنوعی عمومی General AI یا هوش مصنوعی قوی Strong AI
این مدل از هوش مصنوعی مانند یک انسان توانایی درک کردن، فکر کردن و آموزش دیدن را دارد و حتی در بعضی موارد می تواند بهتر از انسان عمل کند. ماشین هایی که با این مدل هوش مصنوعی ساخته می شوند، می توانند دانش و مهارت کافی را در زمینه های مختلف بیاموزند. تلاش های دانشمندان و محققان برای دستیابی به هوش مصنوعی عمومی منجر به تاسیس شرکت OpenAI شد که یکی از شرکت های پرسروصدا در زمینه فناوری بوده است. و هم اکنون شاهد یکی از محصولات OpenAI به نام ChatGPT هستیم که انقلاب بزرگی را در دنیای فناوری به پا کرد.
سوپر هوش مصنوعی
ابر هوش مصنوعی یا سوپر هوش مصنوعی قدرتی ماورای قدرت انسان دارد و می تواند زندگی و آینده بشر را دگرگون کند. این هوش مصنوعی به‌دلیل حافظه بسیار بیشتر، سریع‌ترین میزان پردازش و تحلیل داده و توانایی برای تصمیم‌گیری می تواند هر کاری را بهتر از انسان انجام دهد. تا به‌حال دانشمندان نتوانستند به نسخه‌ای کامل از این مدل هوش مصنوعی برسند. نکته‌ای که وجود دارد این است توسعه ابر هوش مصنوعی و هوش مصنوعی عمومی، منجر به ایجاد نظریه تکینگی فناوری خواهد شد. این نظریه می گوید که پیشرفت فناوری باعث پیشرفته‌تر شدن هوش مصنوعی نسبت به هوش انسانی می شود و این به معنای پایان یافتن نسل بشر است! از طرفی زمان رسیدن به این فناوری مشخص نیست. البته این مساله که هوش مصنوعی می تواند برای انسان خطرناک باشد یا موجب پیشرفت او شود، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و نظرات مختلفی بین صاحب نظران حوزه فناوری وجود دارد.
انواع هوش مصنوعی بر اساس کارکرد
ماشین واکنشی (Reactive Machine)
سفر در جهان هوش مصنوعی با ابتدایی‌ترین و قدیمی ترین هوش مصنوعی یعنی ماشین واکنشی یا ماشین انفعالی شروع شد. این مدل از هوش مصنوعی هیچ حافظه‌ای ندارد و نمی تواند بر اساس تجربیات گذشته پیشبینی کند. این ماشین توانایی بسیار محدودی دارد و حتی قادر به یادگیری هم نیست. این سیستم ها به ورودی های خاص با خروجی های از پیش تعیین شده واکنش نشان می دهند. به عنوان مثال می توان به Deep Blue شرکت IBM اشاره کرد.
هوش مصنوعی ای که در اواخر دهه 90، قهرمان شطرنج جهان، گری کاسپاروف را شکست داد. Deep Blue می توانست حرکات احتمالی آینده را پیشبینی کند و بهینه‌ترین مورد را انتخاب کند، اما نمی توانست از بازی های گذشته برای بهبود عملکرد خود استفاده کند.
هوش مصنوعی قهرمان شطرنج جهان را شکست داد. نحوه کار این ماشین به این شکل بود که هر بار حرکات رقیب خود را بررسی و آنالیز می کرد و بعد بهترین آن را انتخاب می کرد. از این مدل هوش مصنوعی فقط می توان برای همین اهداف محدود استفاده کرد و در موقعیت های دیگر کاربردی ندارد.
حافظه محدود LIMITED MEMORY
این مدل از هوش مصنوعی علاوه بر داشتن قابلیت های ماشین انفعالی، دارای حافظه محدود هم است و می تواند بر اساس داده های قبلی یا تجربیات گذشته برای تصمیم‌گیری آینده استفاده کند. تقریبا تمام برنامه های کاربردی و هوش مصنوعی های امروزی در این دسته از هوش مصنوعی قرار می گیرند. سیستم های هوش مصنوعی امروزی، مثل سیستم هوش مصنوعی که از یادگیری عمیق استفاده می کنند، برای آموزش دیدن از داده های که در حافظه‌شان ذخیره می شود، استفاده می کنند تا به یک مدل مرجع برای حل مشکلات آینده تبدیل شوند.
برای مثال یک هوش مصنوعی تشخیص تصویر از طریق هزاران عکس و برچسب برای نام گذاری و اسکن تصاویر، آموزش داده می شود. وقتی یک تصویر به‌وسیله چنین سیستمی اسکن می شود، از تصاویری که برای آموزش استفاده شده به‌عنوان مرجع برای تشخیص محتوای تصویر اسکن شده استفاده می شود.
هوش مصنوعی با آموزش بر هزاران تصویر و برچسب‌ها، دقت تشخیص تصاویر را بهبود می‌دهد. این فرایند منجر به تقویت عملکرد سیستم می شود و استفاده این سیستم از این داده های آموزشی باعث می شود که دقت در برچسب‌گذاری تصاویر بعدی به مرور بیشتر شود. تمامی هوش مصنوعی هایی که امروزه با آن ها آشنا هستیم، مثل چت بات ها، دستیاران مجازی و سیستم های خوددران، مبتنی بر هوش مصنوعی با حافظه محدود هستند. برای مثال در سیستم خودروهای خودران از هوش مصنوعی محدود برای اطلاع از سرعت و جهت حرکت سایر خودروهای اطراف و بررسی شرایط جاده و تنظیمات مختلف استفاده می شود. در واقع از این مدل هوش مصنوعی برای پردازش و تفسیر داده های ورودی و افزایش امنیت این خودروها در جاده ها استفاده می شود.
هوش مصنوعی از نوع نظریه ذهن
در حال حاضر این نوع از هوش مصنوعی وجود ندارد و فقط به صورت یک مفهوم باقی مانده است. طبق این نظریه اشیا و افراد یک محیط می توانند احساسات و رفتار را تغییر دهند. توقعی که از این نوع هوش مصنوعی می رود، این است که بتواند عواطف، احساسات و افکار را درک کند. البته این حوزه پیشرفت های زیادی داشته ولی هنوز به تکامل نرسیده است.
هوش مصنوعی خودآگاه
این مدل از AI در حد فرضیه است و احتمالا حاصل یک فیلم علمی تخیلی است. این مدل از هوش مصنوعی، اوج تکامل هوش مصنوعی است و به نظر می رسد تا زمان ایجاد این مدل هوش مصنوعی، فاصله‌ی زیادی داریم و رسیدن به آن هدف نهایی تحقیقات هوش مصنوعی است. چنین سیستم های هوش مصنوعی دارای هوشیاری و خودآگاهی انسان‌مانند، درک حالات خود، پیشبینی احساسات دیگران و تصمیم‌گیری بر اساس این خودشناسی هستند. این ماشین ها از ذهن انسان هوشمندتر بوده و می توانند عواطف را با دیگران به اشتراک گذارند و همچنین نیازها و اعتقادات خود را هم برانگیخته کنند.
هوش مصنوعی چگونه آموزش می بیند؟
ماشین های هوش مصنوعی به دو روش مختلف آموزش می بینند و داده ها را جمع آوری می کنند. در ادامه به توضیح مختصری از هر کدام می پردازیم.
یادگیری ماشین یا Machine Learning
یادگیری ماشین زیر‌مجموعه‌ای از هوش مصنوعی است که به ماشین ها و سیستم ها این امکان را می دهد تا با استفاده از دادههای نمونه به‌طور خودکار یاد بگیرند و پیشرفت کنند. ماشین ها می توانند بدون نیاز به برنامه نویسی و با استفاده از از الگوریتم های یادگیری ماشین، تجزیه و تحلیل حجم زیادی از داده، یادگیری از بینش و تصمیم‌گیری آگاهانه را انجام دهند. این ماشین ها در طول زمان با یادگیری بیشتر و دریافت داده های بیشتر، می توانند عملکرد خود را بهبود ببخشند. در واقع هدف اصلی یادگیری ماشین این است که سیستم به‌طور اتوماتیک، بدون دخالت و کمک انسان پیشرفت کند.
در ماشین لرنینگ فرآیند شروع یادگیری به کمک مشاهده یا داده ها آغاز شده و سیستم بر اساس تجارب از دادههای نمونه، مثال ها و دستورالعمل ها پیش می رود تا به یک الگوی مشخص برسد و مطابق با آن الگو برای تصمیم‌گیری و حل مسئله اقدام کند. یادگیری ماشین الگوریتم های مختلفی دارد و روزانه هم صدها الگوریتم جدید تولید می شوند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله‌ی یادگیری ماشین چیست؟ مراجعه کنید.
یادگیری عمیق
بخش دیگری از روش های یادگیری ماشین، یادگیری عمیق یا Deep Learning است. تمرکز این مدل از یادگیری روی روش هایی است که بر شبکه های عصبی مصنوعی مبتنی هستند.
در این روش با استفاده از یکسری الگوریتم، مغز انسان را شبیه‌سازی می کنند. یعنی ماشین ها از ذهن و رفتار انسانی تقلید می کنند. همان‌طور که ذهن انسان برای یادگیری موضوع خاص اقدام می کند، ماشین ها هم برای یادگیری همان الگوهای انسانی را انجام می دهند.
ماشینها از ذهن و رفتار انسان تقلید می‌کنند. به این الگوریتم ها، شبکه های عصبی مصنوعی می گویند که در حالت ایستا و نمادین قرار می گیرند. البته یادگیری عمیق محدوده‌ای گسترده‌تر از شبکه عصبی دارد و الگوریتم های یادگیری تقویتی هم بخشی از آن است. این شبکه های عصبی لایه های پنهان زیادی دارند و هر‌چقدر در این لایه ها جلوتر برویم، به مدل های پیچیده‌تر و کامل‌تری می رسیم.
دانشمندان داده (data scientist) که وظیفه جمع‌آوری داده، تجزیه و تحلیل و تفاسیر مقادیر زیادی داده را برعهده دارند، از روش یادگیری عمیق استفاده می کنند، چرا که روند تحلیل و تفسیر داده ها را سریع‌تر و آسان‌تر می کند.
تفاوت هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (ماشین لرنینگ)
از آنجایی که هوش مصنوعی و یادگیری ماشین ارتباط نزدیکی با هم دارند، موقع بحث در مورد کلان داده، تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده و مابقی موضوعات دیجیتال از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به جای هم استفاده می کنند. اما موضوع اصلی این است که بین این فناوری های پرطرفدار تفاوت هایی در دامنه، کاربرد و موارد دیگر وجود دارد.
روش کار هوش مصنوعی به این‌گونه است که می تواند از هوش انسانی تقلید کند و وظایفی را انجام دهد که به هوش مصنوعی نیاز دارند. در حالی‌که یادگیری ماشین، زیر مجموعه‌ای از هوش مصنوعی است به ماشین آموزش می دهد که چگونه با یادگیری از داده ها و پیشبینی، یک کار خاص انجام دهند و بتوانند الگوها را شناسایی کنند و نتایج دقیقی ارائه دهند.
| هوش مصنوعی | ماشین لرنینگ |
| هوش مصنوعی یک تکنولوژی است که به ماشین کمک می کند از هوش انسان تقلید کند | زیر مجموعه‌ای از هوش مصنوعی که به ماشین اجازه می دهد بدون برنامه نویسی و براساس دادههای گذشته، یادبگیرد |
| هدف هوش مصنوعی ساخت یک سیستم کامپیوتر هوشمند برای حل مشکلات پیچیده است | هدف این است که به ماشینها اجازه دهد یاد بگیرند تا بتوانند خروجی دقیقی ارائه دهند |
| سیستمهای هوشمند ساخته می شود تا مانند انسان هرکاری را انجام دهند | این اجازه را به ماشینها می دهد تا یک کار خاص انجام دهند و نتایج دقیقی ارائه بدهند |
| ماشین لرنینگ و یادگیری عمیق زیر مجموعه هوش مصنوعی هستند | یادگیری عمیق، زیر مجموعه اصلی یادگیری ماشین است |
| دامنه گسترده‌ای دارد | دامنه محدودی دارد |
| در حال کار برای ایجاد یک سیستم هوشمند است که می تواند وظایف پیچیده را حل کند | برای ایجاد ماشینهایی است که فقط کارخاصی را که برای آن آموزش دیده‌اند انجام دهند. |
| سیستم هوش مصنوعی در مورد حداکثر رساندن شانس موفقیت نگران است | یادگیری ماشین به دقت و الگوها مرتبط است |
چت بات های مبتنی بر هوش مصنوعی
خیلی ساده به بیان تعریف چت بات می پردازیم. چت بات ها برنامه هایی هستند که از فناوری های هوش مصنوعی مانند درک زبان طبیعی و یادگیری ماشین استفاده می کنند، تا بتوانند با انسان گفتگو کنند. در واقع چت بات یک دستیار مجازی است که می توان با آن یک گفتگوی تعاملی داشت. این چت بات قادر است که زبان انسان را درک کند، به تحلیل و تجزیه سوالات بپردازد و جواب معناداری به آن ها بدهد. اما این چت بات ها چگونه کار می کنند؟
هوش مصنوعی استفاده شده در چت بات ها چگونه عمل می کند؟
هوش مصنوعی در چت بات ها استفاده می شود تا چت بات ها بتوانند زبان انسان را درک کنند و پشتیبانی ارزشمندی را در برنامه های مختلف ارائه دهند. فناوری پشت ربات های گفتگو شامل پردازش زبان طبیعی (NLP)، درک زبان طبیعی (NLU) و تولید زبان طبیعیNLG) ) است. چت بات های هوش مصنوعی از تکنیک های یادگیری ماشین و درک عمیق استفاده می کنند. این ربات‌ها از حجم زیادی از داده ها و تعاملات کاربر آموزش می بینند تا بتوانند درک زبان و توانایی های مکالمه خود را تقویت کنند.چت بات ها با وجود این قابلیت با گذشت زمان یادگیری بیشتری دارند.
انواع کاربردهای هوش مصنوعی
همان‌طور که گفتیم ما خیلی وقت است که از هوش مصنوعی استفاده می کنیم، بدون آن‌که نسبت به آن اطلاع داشته باشیم. هوش مصنوعی در تمامی این سال ها مانند یک دستیار حرفه‌ای در اختیار ما بوده، دستیارهای صوتی مثل Siri و الکسا، الگوریتم های پیشنهاد فیلم و آهنگ در نتفلیکس و اسپاتیفای نمونه هایی از کاربردهای AI هستند. در بازی‌های‌رایانه‌ای،در موتورهای جستجو، در انواع اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی ردپایی از هوش مصنوعی بوده و است. الان شاهد نمونه های پیشرفته‌تری از هوش مصنوعی هستیم و هوش مصنوعی به شکل جدیدتری نمایان شده است که می تواند در خدمت اقشار مختلفی از مردم جامعه باشد.
کاربردهای هوش مصنوعی در کسب و کارها
هوش مصنوعی کاربردهای گسترده‌ای در حوزه های مختلف دارد. مشاغل مختلف برای رفع مشکلات و بهبود کارایی از این فناوری استفاده کرده‌اند.
هوش مصنوعی در حوزه سلامت و مراقبت‌های بهداشتی
چند سالی است که از هوش مصنوعی در حوزه پزشکی استفاده می کنند و فایده آن هم پیشبرد سریع شناخت و درمان بیماری و کاهش هزینه‌ها بوده است. این صنعت برای تشخیص بهتر و سریع‌تر بیماری از هوش مصنوعی استفاده می‌کند که نمونه‌ای از آن را می‌توان در دستگاه‌های MRI دید. کاربرد دیگر آن، استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان دستیار سلامت مجازی است که می‌تواند به بیماران برنامه قرار ملاقات بدهد یا در صدور صورت حساب کمک کند. اخیرا مشاهده شده که دانشمندان از چت بات ChatGPT خواستند که در آزمون‌های پزشکی آمریکا شرکت کند و در نتیجه‌ی این آزمون، ChatGPT نسخه 4 نمره‌ی قبولی را کسب کرد.
هوش مصنوعی در کار
هم‌زمان با ظهور هوش مصنوعی، زمزمه‌ی برکناری نیروهای انسانی برای انجام فرآیندهای تکراری به گوش خورد. هوش مصنوعی با به کارگیری الگوریتم یادگیری ماشین می تواند خدمات بهتری را به مشتریان ارائه کند. در واقع هوش مصنوعی جایگزینی مناسب برای انجام کارهای تکراری توسط هر کسب و کار است. طبق پیشبینی های انجام شده افرادی که در حوزه های مرتبط با ثبت اطلاعات، بایگانی و کارهای مدیریتی درگیر هستند، آسیب بزرگی از ابزارهای هوش مصنوعی خواهند دید.
هوش مصنوعی در اقتصاد و سرمایه‌گذاری
صنعت مالی در حال پیاده سازی اتوماسیون، چت بات، هوش تطبیقی، تجارت الگوریتم و یادگیری ماشین در فرآیندهای مالی است و بخش عظیمی از معاملات وال استریت با نرم‌افزارها انجام می گیرند.
الگوریتم های مبتنی بر هوش مصنوعی می توانند قیمت سهام را پیشبینی کنند، فرصت های سرمایه‌گذاری را شناسایی کنند و حتی برای مدیریت استفاده شوند. البته استفاده از هوش مصنوعی در این مورد هم نتایج خوبی داشته و هم نتایج بد. برای مثال ARK Autonomous Technology & Robotics ETF (BATS:ARKQ) از هوش مصنوعی به‌عنوان یک ابزار برای تحقیقات استفاده می کنند و نتایج خوبی هم داشته ولی ETF از هوش مصنوعی به‌جای تحلیل‌گران انسانی استفاده کرد و تا‌کنون نتایج ضعیف و غیرقابل قبولی را ارائه کرده است.
هوش مصنوعی در فروشگاه‌های آنلاین
یکی از گسترده‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه تجارت الکترونیک است. شرکت هایی که در این حوزه فعالیت می کنند، به‌دنبال راهی برای بهبود تجربه مشتریان بودند، و الان با وجود هوش مصنوعی این امر محقق شده است.
هوش مصنوعی باعث بهبود تجربه مشتریان شده است ارتباط کاربران از طریق چت زنده که مبتنی بر هوش مصنوعی کار می کند، انجام می شود و این ربات از طریق جمع‌آوری و پردازش داده می تواند به سوالات مشتریان، بهترین پاسخ را بدهد. یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی این است که مطابق با سلیقه مشتریان به آن ها محصولات مشابه را پیشنهاد می دهد و این‌کار را بر اساس تاریخچه خرید آن ها انجام می شود. شرکت ها با این ویژگی هوش مصنوعی شانس بیشتری برای افزایش وفاداری مشتریان دارند. یکی دیگر از کاربردهای آن در این حوزه، تشخیص و جلوگیری از کلاهبرداری است.
هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی
نقش و کاربردی که هوش مصنوعی در صنعت خودروسازی دارد، غیر قابل چشم‌پوشی است. شرکت های خودروسازی مثل تسلا برای افزایش ایمنی و امنیت خودروها و همچنین تولید خودروهای بدون راننده ازهوش مصنوعی استفاده می کنند. خودروهای خودران نمونه‌ای از کاربردهای هوش مصنوعی هستند که در آن ها از الگوریتم های یادگیری ماشین استفاده شده است.
هوش مصنوعی در حوزه امنیت
برقراری امنیت، شناسایی مجرمان و تشخیص چهره خلافکاران از مسائل مهم در هر جامعه‌ای هستند که با کمک هوش مصنوعی و تکنولوژی پردازش تصویر، به راحتی می توان این کارها را انجام داد. امروزه در تمامی سیستم های هویتی تشخیص چهره از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند و نمونه‌ای از آن که هر فرد هم دارد، تلفن های همراه هوشمند هستند که برای بازیابی و گشودن رمز خود به تشخیص چهره یا اثر انگشت نیاز دارند.
در حوزه قانون و قضا
انجام بعضی امور توسط انسان کار سخت و فرسایشی و یا زمان‌بری است، اما با استفاده از هوش مصنوعی می توان این کار را با سرعت بالاتری انجام داد. مثلا بررسی اسناد و مدارک برای انسان کار دشواری است، اما اگر هوش مصنوعی در این زمینه دخیل شود، می تواند این کار را بهتر انجام دهد. استفاده از هوش مصنوعی در سیستم های قضایی منجر به کاهش جرم می شود، برای الگوریتم هوش مصنوعی، چیزی به نام روند میانه مفهومی ندارد و این سیستم ها کاملا منطقی عمل می کنند.
هوش مصنوعی در حوزه تولید
از آنجایی که در بخش تولید با حجم بسیار زیادی از کارها روبه‌و هستیم، ربات ها بهترین گزینه برای کار در بخش های تولیدی هستند، چرا که می توانند با بالاترین سرعت، کار کنند. از طرفی برای ربات ها مساله خستگی در میان نیست و بازدهی بسیار بالاتری را هم خواهیم داشت. طوری‌که ربات ها می توانند 24 ساعته کار کنند. امروزه استفاده از هوش مصنوعی در کارخانه ها به اوج خود رسیده و کارخانه های بزرگ می توانند از این فناوری در بخش های مختلف تولید استفاده کنند.
در کشاورزی
استفاده از هوش مصنوعی در کشاورزی تعجب برانگیز است، اما این فناوری توانسته تغییراتی در اولین صنعتی که انسان در آن مشغول بوده، ایجاد کند. از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل داده های کشاورزی، نظارت روی کمیت و کیفیت محصولات و بررسی کیفیت خاک استفاده می شود. کاربرد دیگری که هوش مصنوعی در این صنعت دارد، استفاده از پهبادهای مجهز به AI است، که برای سم‌پاشی زمینهای کشاورزی از آن استفاده می کنند.
هوش مصنوعی در حوزه آموزش
از ربات هوش مصنوعی می توان به عنوان یک دستیار آموزشی برای ارتباط با دانش‌آموزان استفاده کرد، بدین صورت که هوش مصنوعی در نقش یک معلم مجازی شخصی برای دانش‌آموزان باشد و در هر مکان و زمان در دسترس باشد. همچنین با کمک هوش مصنوعی زمان بیشتری برای تدریس در اختیار معلمان قرار می گیرد، چرا که به کمک هوش مصنوعی می توان نمره‌دهی و ارزیابی دانش‌آموزان را به‌صورت خودکار انجام داد.
تحلیل و تفسیر داده ها
برای تحلیل مقادیر زیادی داده به یک سیستم هوشمند نیاز داریم، زیرا نیروی انسانی نمی تواند، این حجم از دیتا را تجزیه و تحلیل کند و از طرفی روزانه هم این حجم از اطلاعات زیاد می شوند. اما به کمک هوش مصنوعی به بسیاری از مفاهیم جدید دست پیدا می کنیم و نتیجه‌ی آن هم متحول کردن جامعه و زندگی انسان است.
رباتیک
حوزه ربات ها خیلی قبل‌تر از هوش مصنوعی در حال پیشرفت بودند و امروزه استفاده از هوش مصنوعی در رباتیک، به توسعه بیشتر و کارآمدتر ربات ها کمک کرده است. ربات های مجهز به هوش مصنوعی اغلب در صنایع بسته‌بندی و تولیدی استفاده می شوند. نحوه‌ی یادگیری ربات ها برای انجام وظایف انسانی از طریق یادگیری ماشین و برنامه نویسی کامپیوتر است. جدیدترین مدل ربات های هوش مصنوعی، ربات های انسان‌نما هستند که می توانند مانند انسان صحبت کند، رفتار کنند و حتی در شرایط جوی و آب و‌هوایی گرم، عرق کنند. ربات ANDIA جدیدترین نمونه از ربات انسان‌نما است که قابلیت راه رفتن و عرق کردن دارد.
شبکه‌های اجتماعی
شرکت های شبکه اجتماعی برای تجزیه و تحلیل حجم زیادی از داده ها به هوش مصنوعی نیاز دارند، تا به‌وسیله آن بتوانندهشتگ ها و موضوعات ترند را بیابند و رفتار کاربر را مورد بررسی قرار دهند. تمامی شبکه های اجتماعی محبوب مثل اینستاگرام، فیس‌بوک و توئیتر از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند تا موضوعات مورد علاقه را به کاربران نمایش دهند و پست و محتواهای ناپسند را از چشم آن ها دور کنند.
هوش مصنوعی مناسب چه کسانی است؟
برنامه نویسان
برنامه‌نویسان می توانند از هوش مصنوعی برای کارهای مختلفی استفاده کنند و چت بات ها یکی از این ابزارهای هوش مصنوعی هستند که به کمک برنامه‌نویسان آمده‌اند. استفاده از این چت بات ها موجب صرفه‌جویی در زمان برنامه نویسان می شود و به آن ها در جلوگیری از به‌وجود آمدن خطرات احتمالی کمک می کنند. چت بات ها می توانند به آن ها راه حل دهند که چگونه مشکل را حل کنند. همچنین این چت بات ها در یادگیری زبان ناآشنا هم کمک می کند.
وکلا
در زمینه حقوقی و وکالت نیز این چت بات های تازه به دوران رسیده هوش مصنوعی، می توانند به وکلا کمک کنند. برای بسیاری از فعالیت های حقوقی، ایجاد بازاریابی قانونی، تهیه پیش‌نویس اسنادقانونی و ...می توان از هوش مصنوعی به‌جای یک وکیل آن استفاده کرد.
هوش مصنوعی می‌تواند جایگزین وکلا شود. این ربات های هوش مصنوعی وظایف حقوقی روتین را ساده می کنند و از این رو منجر به صرفه‌جویی در زمان وکلا خواهند شد و تاثیرات شگرفی بر عملکرد حقوقی خواهند گذاشت. به نظر شما هوش مصنوعی می تواند جایگزین وکلا شود؟
حسابداران
هوش مصنوعی رویه انجام کار حسابداران را تغییر می دهد، در واقع هوش مصنوعی آمده تا زندگی حسابداران را آسان کند و به کاری که انسان ها انجام می دهند ارزش ببخشد. هوش مصنوعی با کاهش تعداد ساعت صرف شده برای انجام کارهای تکراری و خسته‌کننده به حسابداران کمک می کند و البته کارایی کار آن ها را هم بالا می برد. با استفاده از هوش مصنوعی احتمال خطای انسانی کاهش پیدا می کند و در این‌صورت حسابداران روی کارهای دیگر مثل مدیریت روابط، ایجاد استراتژی، ارزیابی فرصت ها تمرکز بیشتری دارند.
پزشکان
در بالا از کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی گفتیم، در واقع از سال ها پیش استفاده از هوش مصنوعی رواج پیدا کرده است، اما هوش مصنوعی دیگر چه کمک هایی می تواند به پزشکان بکند؟
آیا هوش مصنوعی می تواند جایگزین دکترها شود ؟! پاسخ به این سوال این است که فی‌الحال هوش مصنوعی می تواند به عنوان یک مکمل در کنار پزشکان باشد نه جایگزین قطعی آن ها. هوش مصنوعی می تواند به پزشکان در تجزیه و تحلیل پرونده سلامتی کمک کند تا بهترین راه درمان برای یک بیماری خاص مشخص شود.
هوش مصنوعی به عنوان مکمل در کنار پزشکان است هوش مصنوعی می تواند برخی از وظایف را به خوبی انجام دهد، مثلا می تواند الگوهایی را از سوابق الکترونیکی بیماران قبلی، تغییرات ژنتیکی، علائم، درمان و نتایج سلامتی را به خوبی استخراج کند و موثرترین داروها را تجویز کند.
هنرمندان
معرفی برخی از ابزارهای هوش مصنوعی مانند میدجورنی Midjourney و DALL-E 2 سروصدای زیادی به پا کرد، تا حدی که گرافیست ها و هنرمندان از وجود این ابزارها ترسیدند. اما در مواجه با همچین چیزی بهتر است به هوش مصنوعی به چشم یک ابزار نگاه کنیم، درست مانند مداد که یک ابزار است و کمک می کند تا تصویر را بکشیم. هوش مصنوعی درواقع یک ابزار است که به هنرمند کمک می کند، آن‌چه را که در ذهنش می گذرد به واقعیت تبدیل کند.
نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا
یکی از ابزارهای هوش مصنوعی که می تواند به نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا کمک کند و به آن ها در نوشتن متن کمک کند و ایده بدهد، چت بات ها هستند. اما باز این افراد هم از حضور چنین ابزاری ترسیدند که مبادا هوش مصنوعی جایگزین نویسندگان شود؟! درست است که نمی توان انقلاب بزرگ هوش مصنوعی در تولید محتوا و کپی رایتینگ را انکار کرد، اما بهتر است به هوش مصنوعی به چشم یک ابزار مفید برای نویسندگان نگاه کنیم. ابزاری که می تواند پیش‌نویس ها را ترسیم کند، ایده های تازه ایجاد کند، یا طرح های قدیمی را احیا کند.
معلمان و دانش آموزان
معلمان نیز می توانند از هوش مصنوعی استفاده های مفیدی داشته باشند، بهترین دستیار آموزشی برای معلمان، ابزارهای هوش مصنوعی خواهند بود. به کمک هوش مصنوعی می توان تحول مثبتی را در آموزش ایجاد کرد. البته در متن بالا هم اشاره کردیم که هوش مصنوعی می تواند بار کاری معلمان را کاهش دهد و می توان از این قابلیت در محیط هایی که ظرفیت و تعداد معلمان کم است، استفاده کرد. البته هوش مصنوعی در این حوزه می تواند پیامدهای منفی هم داشته باشد، مثلا به دانش آموزان برای تقلب در امتحانات کمک کند. اما قابلیت شگفت انگیز دیگر آن این است که با برنامه های کامپیوتری و ابزارهای هوش مصنوعی تبدیل متن به صدا و بالعکس، دانش آموزانی که اختلالات بینایی و شنوایی دارند، می توانند آموزش مفیدتری را فراگیرند.
نگرانی هایی که در مورد هوش مصنوعی وجود دارد، چیست؟
هوش مصنوعی یک موضوع علمی تخیلی بوده که اکنون به واقعیت تبدیل شده و پنجره جدیدی را به روی بشر باز کرده است. با این‌که الان هوش مصنوعی یک ابزار و دستیار برای انسان است و مزایای زیادی هم دارد، اما خطرات مهمی را هم به دنبال دارد، از جابجایی شغلی گرفته تا نگرانی‌های مربوط به امنیت و حفظ حریم خصوصی. تاجایی‌که افراد برجسته هم در مورد خطرات هوش مصنوعی هشدارهایی را داده‌اند. در نتیجه هر چه هوش مصنوعی بزرگتر و پیشرفته‌تر می شود، خطرات بالقوه آن هم بیشتر خواهد شد.
هوش مصنوعی آمده تا زندگی بشر را آسان کند، اما این چیزی که الان از هوش مصنوعی می بینیم، نسخه اولیه هوش مصنوعی است، شاید در آینده نزدیک بتواند جایگزین انسان شود، اما با در نظر گرفتن این مورد، در این لحظه، هوش مصنوعی نمی تواند جایگزین قطعی انسان باشد، اما قطعا تغییراتی را در زندگی انسان به‌وجود آورده است. برای این‌که ببینیم هوش مصنوعی می تواند برای آینده بشر خطرناک باشد یا نه؟ آیا می تواند جایگزین انسان شود یا نه؟ در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
آیا هوش مصنوعی می تواند جایگزین نیروی انسانی شود؟
برای مثال برخی از نمونه شغل هایی که ممکن است توسط هوش مصنوعی در معرض خطر باشند، عبارتند از حمل و نقل، تولید، خدمات مالی، مراقبت های بهداشتی و روزنامه نگاری است. مثلا در بخش مراقبت های بهداشتی هوش مصنوعی می تواند به تشخیص و درمان بیماران کمک کند و از این رو تعداد کارکنان را کاهش دهد. یا در روزنامه‌نگاری، که هوش مصنوعی می تواند مقالات و خلاصه های خبری تولید کند.
از طرفی، با این‌که ممکن است هوش مصنوعی بر روی برخی مشاغل خاص تاثیر بگذارد و افراد را حذف کند، اما فرصت های شغلی جدیدی در زمینه های علم داده، یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی را ایجاد می کند. علاوه بر این، همین سوال از چت جی پی تی پرسیده شد و در پاسخ گفت مشاغلی که به مهارت انسانی و تفکر انتقادی نیازمندند، نمی توانند با هوش مصنوعی جایگزین شوند.
پیش بینی آینده با هوش مصنوعی
در پاسخ به این سوال که آیا هوش مصنوعی جهان را تسخیر خواهد کرد؟ پاسخ قطعی نمی توان گفت ولی احتمالا جواب نه خواهد بود. اما واقعیت این است که در جهان کنونی هم هوش مصنوعی بسیاری از مشاغل را در اختیار گرفته است.
چت بات ها، وسایل نقلیه خودران و ربات ها نمونه هایی از هوش مصنوعی هستند. هوش مصنوعی به روش های مختلفی می تواند جهان را تحت کنترل خود درآورد و البته متخصصان در تلاش هستند که خطرات این احتمال را کاهش دهند.
هوش مصنوعی جهان را به کنترل خود درآورده است. هوش مصنوعی در سال های اخیر پیشرفت زیادی داشته و تصور این است که ماشین ها از انسان ها باهوش‌تر باشند، اما در حال حاضر ماشین ها برخلاف انسان ها خلاقیت، هوش هیجانی و مهارت حل مسئله ندارند. بدون این ویژگی ها تصمیم‌گیری اتفاق نمی افتد و ماشین ها در توانایی خود محدود هستند. از آنجایی که ماشین ها موجودات فاقد شعور و ظرفیت خودآگاهی هستند، می توان گفت تمایلی به تسلط بر جهان ندارند.
علاوه بر این، توسعه هوش مصنوعی به‌شدت تحت نظارت بوده و استفاده از آن هم تابع یکسری دستورالعمل های اخلاقی و قانونی است. بار دیگر به این موضوع اشاره می کنیم که هوش مصنوعی برای بهبود زندگی انسان طراحی شده نه جایگزینی آن. اما با این حال نگرانی هایی در مورد آن وجود دارد که با درنظر گرفتن مقررات و نظارت قوی برطرف خواهد شد.
در حالی که ممکن است خطرات بالقوه هوش مصنوعی دور از ذهن و واقعیت باشد اما در حال حاضر از تاثیر ماشین های هوشمند در زندگی روزمره خود استفاده می کنیم و بهتر است قبل از این‌که خیلی دیر شود، اقداماتی را برای کاهش این خطرات انجام دهیم.
خطرات بالقوه هوش مصنوعی دور از ذهن و واقعیت است. یکی از اقداماتی که می توانیم انجام دهیم این است که در هر حوزه‌ای که هستیم، مهارت ها و تخصص خود را افزایش دهیم و طرز استفاده از هوش مصنوعی را به‌عنوان یک ابزار کارآمد یاد بگیریم. زیرا در وهله اول هوش مصنوعی جایگزین افرادی خواهد شد که کارهای تکراری و خسته‌کننده انجام می دهند.
نظر کارشناسان متخصص در مورد آینده هوش مصنوعی
با وجود این‌که می گویند هوش مصنوعی تنها یک ابزار است و هدف آن ایجاد یک تجربه بهتر برای افراد است، برخی از کارشناسان هشدار داده‌اند که تا چندسال آینده، حدود 40 درصد از مشاغل دنیا، با هوش مصنوعی جایگزین خواهند شد. گروهی دیگر از کارشناسان هم گفته‌اند تا پایان سال 2030 هوش مصنوعی می تواند از سالمندان مراقبت کند، فیلم بسازد، درس بدهد و یا نسل بشر را از بین ببرد!! ایلان ماسک بارها در مورد خطرات هوش مصنوعی گفته و طبق صحبت های او اگر هوش مصنوعی به طور ایمن تنظیم نشود و توسعه نیابد، می تواند به یک تهدید وجودی برای بشریت تبدیل شود اما با این حال ممکن است که انسان به طور کامل از بین نرود، بر طبق ادعای او تا پایان سال 2030 هوش مصنوعی از انسان باهوش‌تر خواهد بود.
به نظر من هوش مصنوعی همهی مارو نابود میکنه و نسل بشر منقرض میشه 🙁
میتوانید برای پاسخ یه کلیپ هم نشان دهید، یعنی برای اثبات چیزهایی که میگوییم از تصویر هم استفاده کرد