شهرهای باستانی مدفون‌شده، همیشه برای بشر جالب و مورد توجه است؛ اما کشف این شهرها همیشه یک چالش بزرگ و پیچیده است. خوشبختانه اکنون، بشر فناوری هوش مصنوعی را در اختیار دارد و با ابزارهای تصویربرداری پیشرفته، می‌تواند شهرهای باستانی مدفون‌شده را بدون نیاز به حفاری کشف کند. به نقل از dailygalaxy، به‌تازگی هوش مصنوعی توانسته یک شهر باستانی مدفون‌شده زیر صحراهای عربستان را کشف کند!

کشف شهرهای باستانی با هوش مصنوعی

تمدن‌هایی که ۵۰۰۰ سال زیر شن‌ها مدفون بودند، دوباره زنده شدند

منطقه رب‌ال‌خالی، که به ربع‌الخالی نیز معروف است، یک صحرای بزرگ چندصدهزار کیلومتری در جنوب شرقی عربستان است. این منطقه یک سایت تاریخی بالقوه بوده که به‌دلیل پیچیده بودن روش‌های سنتی باستان‌شناسی،‌ همیشه ناشناخته مانده بود.

اکنون به‌لطف هوش مصنوعی، محققان توانستند ردپای تمدن بشری مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش را کشف کنند. این یافته‌ها شامل سکونتگاه‌ها و مسیرهای باستانی است که زندگی جوامع اولیه در این محیط سخت را نشان می‌دهد.

جالب اینکه باستان‌شناسان توانستند بدون حفاری این سایت را کشف کنند!

ماریا گونزالز، یکی از باستان‌شناسان این پروژه، می‌گوید: «یافتن چنین سایت‌هایی بدون حفاری مانند ورق زدن فصل‌های پنهان تاریخ است. چنین اکتشفاتی، دیدگاه‌های جدید و هیجان‌انگیزی درمورد سازگاری گذشتگان با شرایط سخت محیطی را به ما نشان می‌دهد.»

کشف شهرهای باستانی با هوش مصنوعی

کشف شهرهای باستانی با هوش مصنوعی، فقط در صحرای عربستان رخ نداده است؛ بلکه موفقیت‌های مشابهی در سایر صحراهای جهان هم به دست آمده است.

به عنوان مثال، در مغولستان، محققان با استفاده از همین فناوری هزاران سایت تاریخی مربوط به دوره‌های میانه را شناسایی کرده‌اند که تحولات تجاری و فرهنگی در طول جاده ابریشم را برایمان مشخص می‌کند.

نقش هوش مصنوعی در کشف سایت‌های تاریخی مدفون‌شده

فناوری‌های سنجش از راه دور (SAR) برای ایجاد تصاویر با وضوح بالا از سطح زمین استفاده می‌کند. برخلاف تصویربرداری نوری، SAR می‌تواند از موانعی مانند پوشش گیاهی، یخ یا شن عبور کند و برای شناسایی ویژگی‌های مدفون در زیر مناظر صحرایی بسیار مفید است. داده‌های SAR همه تغییرات ظریف در ساختارهای سطحی و عمقی را ثبت و به شناسایی سایت‌های تاریخی کمک می‌کند.

الگوریتم‌های یادگیری ماشین، به‌ویژه در حوزه یادگیری عمیق (deep learning)، داده‌های SAR را برای شناسایی الگوها پردازش می‌کنند.

با آموزش این الگوریتم‌ها بر روی سایت‌های باستان‌شناسی شناخته‌شده، محققان می‌توانند آن‌ها را برای تشخیص ویژگی‌هایی که نشان‌دهنده سکونتگاه‌های مدفون، مسیرها یا سایر ساختارهای انسانی هستند، آموزش دهند. این ترکیب به‌طور قابل‌توجهی نیاز به کار دستی را کاهش و احتمال کشف سایت‌های ناشناخته را افزایش می‌دهد.

پیش از این هم هوش مصنوعی توانسته بود صدها تپه‌نگاره ۲۰۰۰ ساله را در صحرای پرو کشف کند.