خوشبختانه هوش مصنوعی در خدمت علم پزشکی است و روز به روز باعث پیشرفت بهداشت و درمان میشود. غیر از ربات هوش مصنوعی که توانست پس از دیدن فیلم جراحی، عمل کردن را یاد بگیرد؛ حالا یک مدل هوش مصنوعی معرفی شده که میتواند در عرض ۱۰ ثانیه، بقایای تومور را تشخیص دهد.
هوش مصنوعی برای تشخیص تومور سرطانی
پژوهشگران مدلی مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه دادهاند که در حین جراحی میتواند در عرض 10 ثانیه بقایای تومور سرطانی را تشخیص دهد. فناوری مذکور که “FastGlioma” نام دارد، طبق نتایج، در ۹۳ درصد مواقع بقایای تومور را به درستی تشخیص داده است. این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.
در جراحیهای مغز، جراحان به ندرت میتوانند تمام تومور را بردارند. آنچه باقی میماند، تومور باقیمانده (residual tumor) نامیده میشود.
دلیل اینکه قسمتی از تومور باقی میماند این است که جراحان نمیتوانند بین بافت سالم مغز و بقایای تومور در حفرهای که تومور از آن خارج شده است تمایز قائل شوند. بقایای تومور ممکن است شبیه بافت سالم مغز باشد و جراح نمیتواند ریسک کند که بخشی از بافت سالم مغز را بردارد. این موضوع یک چالش بزرگ در جراحیهای مغز و اعصاب به حساب میآید.
روشهای فعلی برای شناسایی بقایای تومور محدود است و همیشه هم مفید نیست. اما سیستم FastGlioma با دقت متوسط حدود ۹۳ درصد میزان بقایای تومور را تشخیص میدهد.
نقش هوش مصنوعی
برای ارزیابی بقایای تومور مغزی، سیستم FastGlioma از ترکیب تصویربرداری میکروسکوپی نوری و نوعی هوش مصنوعی به نام مدلهای بنیادی (Foundation Models) استفاده میکند.
این مدلها، مانند GPT-4 و DALL·E، با استفاده از مجموعه دادههای گسترده و متنوع آموزش دیدهاند و میتوانند برای وظایف مختلفی سازگار شوند.
این فناوری سریعتر و دقیقتر از روشهای استاندارد فعلی برای تشخیص تومور عمل میکند و میتواند به سایر تشخیصهای تومور مغزی در کودکان و بزرگسالان تعمیم یابد. همچنین میتواند بهعنوان یک مدل بنیادی برای هدایت جراحیهای تومور مغزی مورد استفاده قرار گیرد.
محققان میگویند این فناوری روزی میتواند برای سایر سرطانها نیز به کار رود.