بررسی وضعیت و تشخیص به موقع بیماری،‌ یکی از مهم‌ترین و در عین حال دلهره آورترین مراحل درمان است. اما فقط تشخیص نیست که دلهره آور است،‌ بلکه پس از آن انتخاب روش درمان از بین گزینه های موجود،‌ آغاز فرایند درمان، طول درمان و سپس دوران نقاهت از مراحل استرس آور درمان بیماری است. و در تمام این مدت بیمار جز پزشک کسی را ندارد که سوالات تخصصی اش را بپرسد و همینطور پزشکان اغلب برنامه های بسیار شلوغ طاقت فرسایی دارند که به آن‌ها اجازه نمی‌دهد توجه بیشتری به همه بیمارانشان داشته باشند. این مشکلات در مناطقی که تعداد پزشکان کمتر و زیرساخت های پزشکی محدودی دارند تشدید می شود.

راه حل چیست؟ تلفیق پزشکان با هوش مصنوعی

آوردن هوش مصنوعی به مطب پزشک برای کاهش این مشکلات، رویایی بود که محققان مدت‌هاست دارند، اما همیشه پیشرفتشان به سمت این اهداف کند بوده است. اکنون، مدل‌های زبان بزرگ  (LLM)، از جمله ChatGPT، می‌توانند این پتانسیل را داشته باشند که محققان دوباره سراغ رویاهایشان بروند و شاید آن را عملی هم کنند!

تیم پشتیبان Google DeepMind در یک مقاله اخیرشان که در 11 ژانویه در ژورنال arXiv منتشر شده، یک مدل هوش مصنوعی جدید به نام AMIE معرفی کرده‌اند. این مدل می‌تواند اطلاعات بیماران را دریافت کند و توضیحات واضحی از شرایط پزشکی را به او ارائه دهد.

اگرچه AMIE برای جایگزین شدن با پزشکان انسانی طراحی نشده است، اما می‌تواند در کمک به پزشکان و بیماران نقش داشته باشد. مثلا درک بهتر علائم بیمار و شرایط او، ساده کردن توضیحات به زبان ها و گویش های محلی،‌ پاسخ به سوالات طولانی و ساده بیمار و.. .

آیا ممکن است این ربات‌های دستیار،‌ روزی تبدیل به پزشک متخصص شوند؟

هرچند که تمام این مراحل و کمک های این ربات های هوش مصنوعی می‌تواند بسیار برای پزشکان و بیماران کمک کننده باشد اما به هیچ وجه نمی‌تواند جای یک پزشک واقعی را بگیرد و یا حتی به این موقعیت نزدیک شود.

آنچه که قطعی است این است که هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای از پزشکان با ساده‌سازی کارشان و کمک به تشخیص حمایت می‌کند. مثلا اخیرا شاهد ربات هوش مصنوعی iStar بودیم که می‌تواند سرطان را دقیق‌تر و بهتر تشخیص دهد؛‌ با این حال، این نظر یک پزشک انسانی است که برای تشخیص نهایی و تعیین روش درمان مهم و معتبر است.

برتری‌های ربات پزشک نسبت به انسان پزشک

بااینکه محققان این تیم تاکید می کنند که هیچ جایگزینی برای انسان در پزشکی وجود ندارد، اما مدل آموزشی AMIE از برخی جهات نسبت به پزشکان انسانی برتری داشت! به عنوان مثال، یک انسان پزشک نمی‌تواند بیشتر از تعدادی بیمار را در روز ببیند، اما AMIE قادر است بی‌نهایت بیمار را ببیند و خسته نشود و به خطا دچار نشود! این موضوع نوید دهنده یک آینده جذاب از علم پزشکی است،‌ وقتی که خستگی ناپذیری هوش مصنوعی با توانایی‌های انسان ترکیب شود و یک نتیجه راهگشا به دست آید.

از آینده علم پزشکی و هوش مصنوعی چه می‌دانیم؟

چیزی که مشخص است این است که در کشورهای پیشرفته، دانشگاه‌های پزشکی «سواد هوش مصنوعی» را در برنامه درسی خود می‌گنجانند. مثلا این که پزشکان چطور می‌توانند از این دستیارهای رباتیک در کارهایشان بهره ببرند و کارشان دقیق‌تر و ساده‌تر شود و همچنین این نکته مهم که چطور از آن به طور مسئولانه استفاده و از وضعیت بیماران خود محافظت کنند.