زمانی که انسان‌‌ها با موقعیت‌های طنز و خنده‌دار روبه‌رو می‌شوند، بدون آن‌که بدانند چه اتفاقی افتاده به خنده می‌افتند و سرخوش می‌شوند، اما آیا این اتفاق برای ماشین‌ها هم رخ می‌دهد؟ سال‌هاست دانشمندان تلاش می‌کنند ماشین‌ها را به خنده وادارند، یا دست‌کم بفهمند که چه چیزی انسان را می‌خنداند، اما هنوز نتیجه‌ای کامل به‌دست نیامده است.

Soundcloud

جدیدترین اخبار تکنولوژی هوش مصنوعی و شبکه‌های اجتماعی را در نامبرلند بخوانید.

براساس گزارشی از Financial Times، پژوهشگران در حال بررسی داده‌های مربوط به مسابقات معروف «Caption Contest» نیویورکر هستند؛ همان رقابت‌هایی که کاربران باید برای کاریکاتورهای عجیب، کپشن طنز بنویسند.

گروهی از پژوهشگران علوم شناختی و زبان‌شناسی از داده‌های همین مسابقات استفاده کرده‌اند تا به مدل‌ها یاد دهند «چه نوع کپشنی باعث خنده می‌شود».

  • از هزاران رأی مخاطبان استفاده شده تا بفهمند کدام کپشن «بامزه‌تر» بوده.
  • سپس این الگوها وارد مدل‌های زبانی شده‌اند تا پیش‌بینی کنند کدام کپشن احتمالاً خنده‌دار است.
  • نتیجه: مدل‌ها در تشخیص طنز عملکرد نسبتاً خوب دارند، ولی در تولید طنز هنوز ضعیف‌اند.

هدف این است که مدل‌های زبانی بتوانند بفهمند چرا یک جمله خنده‌دار است و دیگری نه. اما نتایج نشان می‌دهد که هوش مصنوعی در درک شوخی‌ها هنوز از انسان عقب است.

در مقاله گفته می‌شود که طنز بر پایه‌ی تضاد و غافلگیری شکل می‌گیرد. معمولاً وقتی دو چیز نامربوط را کنار هم می‌بینیم و ذهنمان بین آن‌ها ارتباط خلاقانه‌ای پیدا می‌کند، خنده‌مان می‌گیرد. اما هوش مصنوعی هنوز نمی‌تواند این ارتباط را حس کند؛ چون فقط کلمات را می‌بیند، نه موقعیت یا احساس پشت آن‌ها را.

این مشکل فقط تئوری نیست؛ چون اگر قرار باشد هوش مصنوعی در آینده برای ما فیلم بنویسد، محتوا بسازد یا با ما گپ بزند، باید بتواند لحن و شوخی را درست بفهمد. مثلاً فرق بین طعنه، کنایه یا شوخی فرهنگی را تشخیص دهد. برای همین شرکت‌هایی مثل OpenAI و Google حالا تلاش می‌کنند در مدل‌های جدیدشان، لایه‌هایی از «درک احساسی و فرهنگی» اضافه کنند تا رفتار طبیعی‌تری داشته باشند.

فعلاً ماشین‌ها نمی‌توانند مثل انسان‌ها شوخ‌طبع باشند، چون خنده و طنز از احساس و تجربه‌ی واقعی می‌آید. پس «طنز» هنوز یکی از چیزهایی است که انسان در آن از هوش مصنوعی جلوتر است.

  • در حالی‌که پژوهش‌ها نشان می‌دهد هوش مصنوعی هنوز از درک طنز و احساسات انسانی فاصله دارد، بعضی از ابزارهای تازه مثل مرورگر Comet نشان می‌دهند که این فاصله‌ها در حال کمتر شدن است.