کشف تمدن باستانی با هوش مصنوعی حالا دیگر فقط سوژه‌ی فیلم‌های علمی‌تخیلی نیست. پژوهشگران با کمک تصاویر ماهواره‌ای و الگوریتم‌های یادگیری ماشین موفق شده‌اند نشانه‌هایی از تمدن‌های ۵ هزار ساله را در دل بیابان «Rub’ al Khali» –یکی از خشک‌ترین و بی‌رحم‌ترین مناطق زمین– شناسایی کنند.
جدیدترین اخبار تکنولوژی هوش مصنوعی و شبکه‌های اجتماعی را در نامبرلند بخوانید.
تصور کنید زیر تپه‌های شنی عربستان، شهری پنهان باشد که روزی مملو از زندگی بوده است؛ حالا هوش مصنوعی دارد آن را دوباره به ما نشان می‌دهد.
براساس گزارش Indian Defence Review و پژوهش منتشرشده در مجله علمی Geosciences (MDPI)، گروهی از محققان با ترکیب تصاویر ماهواره‌ای و نوعی رادار پیشرفته به نام SAR (Synthetic Aperture Radar) توانسته‌اند زیر شن‌های بیابان را ببینند؛ درست مثل دستگاه «سونوگرافی زمین».
این رادار از امواجی استفاده می‌کند که به سطح زمین نفوذ می‌کنند و از روی تفاوت بازتاب آن‌ها حدس می‌زند که در زیر شن‌ها چه ساختارهایی پنهان شده است.
سپس هوش مصنوعی این داده‌ها را بررسی و الگوهایی منظم و هندسی را شناسایی می‌کند که با طرح بناهای انسانی مطابقت دارند. محققان می‌گویند برخی از این نقاط مشکوک را بعداً در بررسی میدانی بررسی کرده‌اند و نشانه‌هایی از فعالیت انسانی واقعاً در آن‌ها وجود داشته است، یعنی الگوریتم‌های هوش مصنوعی اشتباه نکرده‌اند.
محققان در این پروژه از کدام ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کردند؟
تکنولوژی استفاده‌شده در این پروژه از ترکیب «بینایی ماشین» و «تحلیل طیفی چندبعدی» برای فیلترکردن داده‌های راداری استفاده می‌کند.
به زبان ساده، الگوریتم‌ها مثل چشمی تیزبین عمل می‌کنند که می‌تواند از میان داده‌های زیاد، بدون این‌که نیازی به حفاری یا کاوش میدانی باشد، نشانه‌های تمدن‌های قدیمی را تشخیص دهد. دقت این سیستم آن‌قدر بالاست که حتی می‌تواند ساختارهایی به اندازه‌ی نیم متر (50 سانتی‌متر) را هم از دل شن‌ها بیرون بکشد.
همچنین در خبرها درباره‌ی ابزارهای روزمره‌ی دیگری هم خواندیم؛ مثلاً گوگل با هوش مصنوعی Google Lens با Nano Banana از تحلیل تصاویر برای درک دقیق‌تر محیط و شناسایی اشیاء استفاده کرده است.
